Podologia to dziedzina medycyny zajmująca się diagnozowaniem oraz leczeniem zmian skórnych oraz płytki paznokciowej stóp. Specjalista podolog przede wszystkim odpowiada za utrzymanie stóp swoich klientów, w jak najlepszej kondycji. Jego głównym zadaniem jest wyeliminowanie schorzeń związanych ze stopami. Zajmuje się profilaktyką, edukacją oraz prowadzeniem terapii. Zawód podologa w Polsce nie jest zawodem medycznym, jest to dziedzina kosmetologii. Dla uzyskania jak najlepszego efektu, podolodzy bardzo często współpracują z innymi specjalistami, takimi jak: chirurg, fizjoterapeuta, ortopeda, pielęgniarka, diabetolog, flebolog, czy angiolog. Zabiegi wykonywane w gabinecie podologicznym mogą służyć zarówno chęci poprawy wyglądu tej części ciała, jak i leczeniu obecnych schorzeń.
Podolog szczególną rolę odgrywa w pielęgnacji stóp osób w podeszłym wieku, u których bardzo często występują zmiany chorobowe związane z chorobami cywilizacyjnymi takimi jak: cukrzyca, miażdżyca, czy niewydolność żylna.
Podologia w dzisiejszych czasach jest coraz częściej rozumiana jako szereg działań medycznych, pielęgnacyjnych i wspomagających w obszarze kończyny dolnej ze szczególnym uwzględnieniem edukacji na temat ogólnej pielęgnacji kończyn dolnych, wspomagania leczenia zmian grzybiczych i bakteryjnych, nadmiernego rogowacenia naskórka, nadmiernej potliwości stóp, zaburzeń wzrostu paznokci, leczenia brodawek wirusowych, pielęgnacji stopy cukrzycowej, protetyki paznokci, doboru odciążeń.
Czym się zajmuje podolog?
Poniżej opisane są zabiegi, które są wykonywane w gabinecie podologicznym:
- zabieg podologiczny – polega na usunięciu zrogowaceń z powierzchni stóp, zarówno tych fizjologicznych jak i hiperkeratoz, za pomocą specjalistycznych narzędzi podologicznych. Zostają również skrócone i oszlifowane paznokcie oraz oczyszczone wały okołopaznokciowe. Na zakończenie jest zaaplikowany preparat pielęgnacyjny i zalecone postępowanie domowe.
- usuwanie odcisków – odcisk jest to punktowe zrogowacenie, które powstaje w miejscu w którym skóra była narażona na nadmierny ucisk lub tarcie. Charakteryzuje się czopem rogowym, który znajduje się w centralnej części. Podczas chodzenia, wywołuje dość silne dolegliwości bólowe. Zabieg w gabinecie podologicznym jest bezbolesny, a od razu po nim następuje ulga. Polega na oczyszczeniu zmiany i usunięciu czopa rogowego, który wnika w głąb skóry i drażni zakończenia nerwowe.
- usuwanie modzeli – modzel to zgrubienie warstwy rogowej naskórka, które jest bardziej powierzchowne i obszerne. Pojawia się również w wyniku permanentnego nacisku lub tarcia. Często jest mylony z odciskiem, jednak ten rodzaj zrogowacenia nie posiada czopa rogowego. Nie wywołuje też silnych dolegliwości bólowych. Zabieg podologiczny polega na bezbolesnym oczyszczeniu zmiany. Modzel może nawracać, jeżeli jego przyczyną są deformacje kostne stóp. W takiej sytuacji pomocne może być wykonanie indywidualnych wkładek ortopedycznych.
- pękające pięty – istnieje kilka czynników, które przyczyniają się do pojawienia się pęknięć na piętach. Tego typu zmiany występują w postaci szczeliny, które są bardziej powierzchowne lub rozpadlin, które mogą sięgać nawet skóry właściwej. Jeżeli problem zostanie zbagatelizowany, mogą zacząć krwawić, sączyć się oraz być bardzo bolesne. Terapia polega na regularnym oczyszczeniu krawędzi pęknięć i zaleceniu specjalistycznego preparatu regenerującego do pielęgnacji domowej.
- brodawki wirusowe – powstają w wyniku zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV). Są to zmiany o nieregularnej powierzchni, mogące występować pojedynczo lub w grupie. Zazwyczaj pojawiają się na podeszwie stóp, przez co pod wpływem ciężaru ciała wnikają głęboko w skórę. Wtedy wywołują silne dolegliwości bólowe, zwłaszcza podczas chodzenia. Mogą pojawić się również na powierzchni dłoni. Sposobów leczenia brodawek jest kilka. Metodę wybiera podolog, w zależności od ilości oraz głębokości brodawek.
- wrastające paznokcie – o tej dolegliwości mówimy, gdy brzeg paznokcia zaczyna drażnić lub wbijać się w tkanki miękkie otaczające paznokieć, czyli wał okołopaznokciowy. Konsekwencją tego jest obrzęk, zaczerwienienie oraz bolesność. Jeżeli problem zostanie zbagatelizowany w następnym stadium pojawi się wydzielina ropna, a następnie ziarnina. Na początku ból palca odczuwalny jest wyłącznie podczas dotyku, ale w miarę upływu czasu nasila się i występuje w sposób ciągły. Podczas wizyty u podologa priorytetem jest usunięcie fragmentu drażniącego paznokcia, jeżeli występuje oraz opanowanie stanu zapalnego. Jeżeli jest potrzeba w następnym etapie zakładana jest klamra ortonyksyjna, która naprowadzi paznokieć na prawidłowy tor wzrostu, po to żeby w przyszłości problem nie powrócił.
- pielęgnacja stopy cukrzycowej – stopa cukrzycowa jest groźnym powikłaniem cukrzycy, które objawia się zakażeniem, owrzodzeniem, lub destrukcją tkanek głębokich stopy. Do takich zmian dochodzi w wyniku uszkodzenia nerwów obwodowych lub naczyń krwionośnych. Zadaniem podologa jest opieka nad cukrzykiem, głównie kontrolowanie stanu jego stóp, edukacja oraz wykonywanie zabiegów profilaktycznych.
- leczenie nadpotliwości – gdy gruczoły potowe znajdujące się na powierzchni skóry stóp są nadaktywne, wtedy pojawia się nadpotliwość. Czynników, które ją wywołuje jest kilka, aby móc poradzić sobie z tym problemem, bardzo ważne jest odnalezienie przyczyny takiego stanu. W gabinecie podologicznym terapia nadpotliwości polega na przeprowadzeniu serii zabiegów jonoforezy. Jonoforeza to zabieg, podczas którego wykorzystywany jest prąd stały. Po serii zabiegów zmniejszona jest aktywność gruczołów potowych, a nadpotliwość przestaje doskwierać.
- rekonstrukcja paznokci pourazowych – w wyniku różnych sytuacji, może dojść do uszkodzenia płytki paznokciowej. Z pomocą wtedy przychodzi rekonstrukcja paznokcia, która jest wykonywana w gabinecie podologicznym, za pomocą specjalistycznej masy. Jej celem jest poprawa estetyki.
- oczyszczanie paznokci pourazowych/chorobowo zmienionych – w wyniku urazu lub niektórych chorób płytka paznokcia zaczyna wolniej rosnąć. Przyczyną takiego stanu jest gorsze krążenie krwi oraz uszkodzenie macierzy lub łożyska. Paznokieć zaczyna wtedy przyrastać na grubość, zamiast na długość. Na jego powierzchni zaczynają się gromadzić zrogowacenia, które zmieniają jego kolor oraz strukturę. Płytka paznokciowa jest wtedy mało estetyczna, bardzo często staje się powodem do kompleksów. Podczas wizyty w gabinecie podologicznym, zmieniony paznokieć zostanie dokładnie oczyszczony, dzięki temu odzyska bardziej naturalny wygląd i zwiększy komfort chodzenia.